Liệu pháp Gestalt là một trong những phương pháp trị liệu tâm lý mang tính đổi mới và độc đáo, giúp con người nhận thức rõ hơn về bản thân và thế giới xung quanh. Bằng cách tập trung vào hiện tại, phương pháp này mở ra cánh cửa để chúng ta khám phá những cảm xúc, suy nghĩ và hành vi đang diễn ra, từ đó giải quyết những khác trong cuộc sống.
- Ảnh hưởng của vấn đề sức khỏe tâm thần nơi công sở
- Tại sao phụ nữ đau nửa đầu nhiều hơn so với nam giới?
- Cách ngủ ít nhưng không mệt, bạn đã biết chưa?
Cố vấn chuyên môn Dược phẩm Tuệ Tĩnh – TS BS CKII Nguyễn Thị Thanh Hương qua bài chia sẻ dưới đây sẽ giúp bạn đọc có cái nhìn tổng quan hơn về liệu pháp Gestalt và mục tiêu của liệu pháp Gestalt này là gì.
Tổng quan về liệu pháp Gestalt
Liệu pháp Gestalt được phát triển bởi Fritz Perls, Laura Perls và Paul Goodman vào những năm 1940 – 1950, nhằm phản ứng lại các trường phái tâm lý truyền thống, vốn quá chú trọng vào việc phân tích quá khứ và tiềm thức một cách đơn thuần.
Liệu pháp này không phủ nhận tầm quan trọng của quá khứ, nhưng nó tin rằng cách hiệu quả nhất để giải quyết vấn đề là khám phá cách quá khứ ảnh hưởng đến hiện tại của chúng ta. Thay vì chỉ nói về các vấn đề, liệu pháp này khuyến khích người tham gia trải nghiệm và cảm nhận chúng một cách trực tiếp.
Chẳng hạn, khi một người đang kể về sự giận dữ, nhà trị liệu Gestalt sẽ hỏi: “Bạn đang cảm thấy sự giận dữ đó như thế nào trong cơ thể mình ngay lúc này?”. Câu hỏi này giúp người đó kết nối trực tiếp với cảm xúc, thay vì chỉ phân tích nó một cách lý trí. Ngày nay, liệu pháp Gestalt đã trở thành một phần quan trọng của tâm lý trị liệu nhân văn, được áp dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực, từ trị liệu cá nhân, nhóm, gia đình đến tư vấn tổ chức.
Các nguyên lý cốt lõi của liệu pháp Gestalt
Liệu pháp Gestalt được xây dựng trên một hệ thống các nguyên lý chặt chẽ, đóng vai trò giúp những người tham gia nhìn nhận lại cuộc sống của mình. Những nguyên lý này là những quan điểm sống, những góc nhìn mới mẻ giúp con người kết nối lại với bản thân.
- Nguyên lý hiện tại: Phương pháp này nhấn mạnh rằng mọi trải nghiệm và vấn đề đều diễn ra trong khoảnh khắc hiện tại. Thay vì đào sâu vào quá khứ hay lo lắng về tương lai, Gestalt khuyến khích chúng ta tập trung vào “cái đang xảy ra” ngay bây giờ, bởi đó là thời điểm duy nhất chúng ta có thể thực sự thay đổi.
- Nguyên lý trách nhiệm: Gestalt tin rằng mỗi người phải chịu trách nhiệm cho cảm xúc, suy nghĩ và hành động của mình. Điều này không có nghĩa là tự đổ lỗi, mà là trao quyền cho bản thân để thay đổi và kiểm soát cuộc sống. Ví dụ, thay vì nói “Cơn giận đến với tôi”, người tham gia sẽ học cách nói “Tôi đang cảm thấy giận dữ”.
- Nguyên lý toàn thể: Con người là một thể thống nhất gồm tâm trí, cơ thể và cảm xúc. Liệu pháp Gestalt xem xét con người như một tổng thể, không tách rời từng phần. Một vấn đề tâm lý không chỉ ảnh hưởng đến suy nghĩ mà còn biểu hiện qua các triệu chứng thể chất như đau đầu, căng cơ.
- Nguyên lý hình-nền: Khái niệm này đề cập đến cách chúng ta sắp xếp thông tin trong nhận thức. “Hình” là những gì chúng ta tập trung vào ngay lúc này, còn “nền” là những gì đang ở xung quanh nhưng chưa được chú ý.
- Nguyên lý chu trình trải nghiệm: Chu trình này mô tả quá trình từ khi một nhu cầu xuất hiện, chúng ta hành động để thỏa mãn nó, và cuối cùng đạt được sự cân bằng. Các vấn đề tâm lý thường xuất hiện khi chu trình này bị gián đoạn. Liệu pháp Gestalt giúp người tham gia nhận diện và hoàn thành chu trình để đạt được sự thỏa mãn.
Mục tiêu của liệu pháp Gestalt
Mục tiêu cuối cùng của liệu pháp Gestalt không nhằm thay thế điều trị y khoa, mà là giúp người tham gia đạt được sự tự nhận thức và khả năng tự điều chỉnh tốt hơn. Cụ thể, các mục tiêu chính bao gồm:
- Tăng cường sự tự nhận thức: Giúp người tham gia nhận thức rõ hơn về những gì đang xảy ra bên trong (cảm xúc, suy nghĩ, cảm giác cơ thể) và bên ngoài (mối quan hệ, môi trường). Sự nhận thức này là chìa khóa để thay đổi và phát triển.
- Giải quyết vấn đề chưa hoàn thành: Đây là những cảm xúc, trải nghiệm chưa được giải quyết trong quá khứ (ví dụ: sự thất vọng, tức giận, đau khổ). Giúp người tham gia đối mặt và hoàn tất những vấn đề này, giải phóng năng lượng bị mắc kẹt.
- Cải thiện khả năng tiếp xúc và giao tiếp: Gestalt tập trung vào chất lượng của các mối quan hệ. Bằng cách thực hành sự chân thật và trung thực trong giao tiếp, người tham gia học cách tạo ra những kết nối sâu sắc và lành mạnh hơn với người khác.
- Phát triển khả năng tự hỗ trợ: Mục tiêu của Gestalt là giúp người tham gia trở nên độc lập hơn, có khả năng tự giải quyết vấn đề mà không cần phụ thuộc vào nhà trị liệu. Bằng cách tự nhận thức, họ sẽ tìm thấy sức mạnh nội tại của chính mình để đối diện với những khó khăn trong cuộc sống.
Gestalt phù hợp với những ai?
Liệu pháp này được đánh giá cao về tính ứng dụng, phù hợp với nhiều đối tượng và các vấn đề tâm lý khác nhau, từ những rối loạn cảm xúc phức tạp đến nhu cầu phát triển bản thân đơn thuần. Liệu pháp Gestalt đặc biệt hiệu quả trong việc hỗ trợ những cá nhân gặp phải các vấn đề sau:
- Khó khăn trong quản lý cảm xúc: Những người thường xuyên cảm thấy lo âu, căng thẳng, trầm cảm, hoặc khó kiểm soát sự giận dữ của mình có thể học cách nhận biết và đối diện với cảm xúc đó một cách lành mạnh.
- Các vấn đề trong mối quan hệ: Xung đột gia đình, hôn nhân, hay khó khăn trong giao tiếp xã hội có thể được cải thiện thông qua việc thực hành sự chân thật và tiếp xúc hiệu quả.
- Nhu cầu phát triển cá nhân: Dành cho những ai muốn nâng cao sự tự tin, tìm kiếm ý nghĩa cuộc sống, hoặc khám phá tiềm năng ẩn sâu bên trong.
Lưu ý quan trọng: Mặc dù Liệu pháp Gestalt mang lại nhiều lợi ích, việc thực hiện cần được giám sát bởi các nhà trị liệu có đào tạo chuyên môn bài bản, đặc biệt với những trường hợp có vấn đề tâm lý phức tạp. Việc tự áp dụng hoặc áp dụng một cách tùy tiện có thể không mang lại hiệu quả mong muốn và thậm chí gây ra những rủi ro không đáng có.
Bí quyết hỗ trợ sức khỏe tinh thần toàn diện
Chăm sóc sức khỏe tinh thần là một hành trình lâu dài, đòi hỏi sự kết hợp hài hòa giữa nhiều yếu tố. Bên cạnh việc tìm kiếm sự hỗ trợ chuyên nghiệp từ các phương pháp trị liệu tâm lý như liệu pháp Gestalt, việc nuôi dưỡng cơ thể từ bên trong cũng đóng vai trò then chốt.
Chia sẻ cùng khách hàng với siro ngủ ngon Harman Tuệ Tĩnh
Căng thẳng, lo âu và mất ngủ đã trở thành những vấn đề phổ biến, ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng cuộc sống. Harman Tuệ Tĩnh, một sản phẩm được nghiên cứu và phát triển dựa trên các bài thuốc y học cổ truyền quý giá, kết hợp cùng công nghệ bào chế hiện đại. Sản phẩm là sự kết hợp hoàn hảo của 5 loại dược liệu quý: Lạc tiên, Lá sen, Vông nem, Xuyên khung và Đinh lăng.
Sự kết hợp này mang lại những công dụng vượt trội, hỗ trợ toàn diện cho sức khỏe thần kinh và giấc ngủ:
- Giúp ngủ ngon, an thần: Harman Tuệ Tĩnh chứa các thảo dược quý như Lạc tiên và Vông nem giúp làm dịu thần kinh, giảm căng thẳng, từ đó cải thiện các tình trạng mất ngủ, ngủ không đủ giấc hay giật mình tỉnh giấc giữa đêm.
- Hỗ trợ hoạt huyết, lưu thông máu lên não: Với các thành phần như Xuyên khung và Đinh lăng, sản phẩm giúp tăng cường tuần hoàn máu, hỗ trợ giảm các triệu chứng đau đầu, chóng mặt và suy nhược thần kinh do thiếu máu lên não.
Liệu pháp Gestalt là một phương pháp trị liệu tâm lý, tập trung vào việc giúp người tham gia nhận thức và hiểu rõ hơn về cảm xúc, suy nghĩ và hành động của chính mình trong hiện tại. Với những nguyên lý cốt lõi về sự toàn thể, trách nhiệm và sống trọn vẹn trong khoảnh khắc, liệu pháp này không chỉ giúp giải quyết các vấn đề tâm lý mà còn khuyến khích sự phát triển cá nhân mạnh mẽ.
Liên hệ hotline Dược phẩm Tuệ Tĩnh 1800 2295 (Miễn cước) hoặc đặt lịch khám tại Phòng khám YHCT Tuệ Tĩnh Đường TẠI ĐÂY để nhận tư vấn chuyên sâu và tận tâm nhất cho sức khỏe của bạn và gia đình.
